معمای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر

در طول نیم قرن اخیر، با افزایش سطح گازهای گلخانه‌ای، وجود پدیده گرمایش زمین و همچنین صدمات ریوی ناشی از دی‌اکسید کربن یا مونوکسیدکربن، استفاده از انرژی های تجدیدپذیر مانند انرژی بادی یا نورخورشید رو به محبوب شدن هستند.

حال به این سؤال خواهیم پرداخت که آیا استفاده از انرژی خورشیدی به‌صرفه است یا خیر؟

در پاسخ باید گفت که بستگی دارد! اگر در کشورهایی قرار داشته باشید که از منابع نفتی یا گازی بهره‌مند بوده و انرژی‌هایی مانند برق، سوخت اتومبیل یا گاز ارزان باشد، استفاده از برق خورشیدی چندان به صرفه نخواهد بود یا حداقل روند برگشت سرمایه بسیار طولانی می‌شود.

اما اگر در اقلیم‌ها یا کشورهایی زندگی می‌کنید که برق، گاز و بنزین پرهزینه بوده و از سوی دیگر نور خورشید به اندازه کافی وجود دارد، تولید برق خورشیدی به عنوان یکی از انرژی های تجدیدپذیر با استفاده از نیروگاه خورشیدی می‌تواند انتخابی بسیار هوشمندانه باشد. برای مثال برق خورشیدی می‌تواند به عنوان برق اضطراری، محیط های به دور از شبکه برق محلی مانند باغ، زمین کشاورزی، ویلا یا اقامتگاه گردشگری و خصوصاً درآمدزایی خورشیدی بسیار کابردی باشد.

وضع پنل خورشیدی در ایران چگونه است؟

به دلیل هزینه پایین برق و از سوی دیگر قیمت بالای تجهیزات برق خورشیدی در ایران، استفاده عموم مردم از پکیج خورشیدی و بطور کلی تمایل به انرژی های تجدیدپذیر تا به امروز چندان مورد اقبال قرار نگرفته است. تنها پنل خورشیدی در دامداری‌ها و باغ‌داران به صورت محدود برای برق‌رسانی به پمپ آب و همچنین در ویلاهای خارج از شهر و به دور از شبکه برق محلی مورد استفاده قرار می‌گرفت.

با افزایش قیمت‌ها ورق برگشت

اما در سال‌های اخیر با افزایش هزینه بنزین و پس از آن با برق و همچنین کاهش توانایی نیروگاه‌ها برای تأمین برق مورد نیاز مشترکان، استفاده از پنل خورشیدی برای تأمین برق و حتی فروش آن چشم‌انداز روشنی پیدا کرده است. البته که هنوز هم ایده استفاده از برق خورشیدی با چالش‌های بزرگی مواجه است که اصلی‌ترین آن‌ هزینه اولیه بالای پنل خورشیدی است. در ادامه به مزایا و معایب استفاده از پنل خورشیدی اشاره خواهیم کرد:

مزایای استفاده از پنل خورشیدی

مزایای متعدد استفاده از برق خورشیدی و کسب درآمد | سایت بورس صنعت برق چکاد

هزینه نگهداری ناچیز

بطور کلی نگهداری از تجهیزات مربوط به انرژی های تجدیدپذیر از جمله پنل خورشیدی با هزینه همراه نبوده و تنها نیاز به گردگیری دوره‌ای دارد تا نور خورشید به خوبی مورد استفاده پنل خورشیدی قرار بگیرد. همچنین عمر پنل‌های خورشیدی از 20 تا 40 سال بوده و تا سال‌ها بدون مشکل می‌توانند فعالیت کنند. البته که برای تولید برق خورشیدی بجز پنل، نیاز به باطری، اینورتر و کنترلرشارژر (خصوصاً در سیستم خورشیدی آف گرید) هم وجود دارد که نیاز به سرویس‌دهی دوره‌ای دارند.

تولید برق بی‌وقفه و مداوم

از آنجا که پنل خورشیدی تا سال‌ها می‌تواند به صورت مداوم تولید برق کند، مسئله قطعی برق نیز بطور کلی برطرف خواهد شد. البته همان‌طور که گفته شد دیگر اجزاء پنل خورشیدی مانند اینورتر یا کنترلرشارژر در سیستم خورشیدی آف گرید (مجزا از شبکه برق)، نیز باید به خوبی کار کنند.

حفظ قابل توجه بازدهی تولید برق در طول زمان

مزایای پنل خورشیدی و تولید برق | سایت بروس صنعت برق چکاد

پنل خورشیدی بطور معمول در هر سال با حدود نیم درصد کاهش بازدهی همراه است که بسیار مطلوب درنظر گرفته می‌شود. در نتیجه روی تولید برقی که دارند می‌توان حساب باز کرد و به آن مطمئن بود.

امکان فروش برق تولید شده به وزارت نیرو

با افزایش اقبال به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در کشور، وزارت نیرو متعهد شده است تا 20 سال برق تولید شده از خانوارها را طی قراردادی با 20 برابر قیمت خریداری کند. در نتیجه درآمدزایی از برق خورشیدی نیز می‌تواند به عنوان درآمدزایی جانبی مطلوبی درنظر گرفته شود که زحمتی نداشته و وقتی از شما نمی‌گیرد. برای کسب درآمد از پنل خورشیدی می‌توانید به مقاله 0 تا 100 کسب درآمد از طریق پنل خورشیدی مراجعه کنید.

نکته: دقت داشته باشید که برای درآمدزایی از برق خورشیدی ضرورتاً نیاز به سیستم آن گرید(متصل به شبکه برق) دارید تا بتوانید برق تولید شده را با تزریق به شبکه برق در اختیار وزرات نیرو قرار دهید.

عدم مواجه با قطعی‌های برق  

قطعی در تابستان به یک معضل بزرگ تبدیل شده که هر ساله با فرسایش نیروگاه‌های برق احتمال افزایش آن وجود دارد. این قطعی‌ها با نوسانات جریان برق همراه هستند که در بلندمدت هم به ابزار برقی آسیب می‌رسانند و هم در کارکرد افراد و زندگی حرفه‌ای و شخصی آن‌ها تداخل ایجاد می‌کند. اما با توجه به وجود همیشگی انرژی های تجدید پذیر و قابلیت اعتماد به آن، استفاده از برق خورشیدی نیز با قطعی برق همراه نخواهد بود.

معایب استفاده از پنل خورشیدی

هزینه بالای تجهیزات برق خورشیدی

هزینه های بالای برق و کاربرد سیستم برق خورشیدی

بطور کلی تجهیزات استفاده از انرژی های تجدیدپذیر از سوخت‌های فسیلی سرمایه اولیه بیشتری را نیاز دارد. زیرا تجهیزات موجود در سیستم‌های برق خورشیدی معمولاً وارداتی بوده یا محصولات ایرانی هم قیمت خارجی افزایش می‌یابد. در نتیجه ساخت نیروگاه‌ برق خورشیدی با هزینه نسبتاً بالایی امکان‌پذیر است و فرایند برگشت سرمایه طولانی می‌شود.

نیاز به تخصص برای انتخاب پکیج مناسب

سیستم‌های خورشیدی به دو نوع آن گرید و آف گرید تقسیم می‌شوند. همچنین پنل خورشیدی دو دسته مونوکریستال و پلی کریستال دارد که کارکردهای متفاوتی می‌توانند داشته باشند. در نتیجه بر اساس استفاده‌ای که از برق خورشیدی دارید، بودجه‌ای که در نظر دارید و اقلیمی که در آن قرار دارید، انتخاب بهترین و مناسب‌ترین گزینه نیاز به مشاوره و تخصص دارد.

نیاز به تخصص برای نصب درست پکیج

همچنین زاویه پنل خورشیدی از نسبت به خورشید و سازه‌ای که زیر آن باید قرار بگیرد بسیار مهم است. زیر پنل خورشیدی نباید به قدری گرم شود که بازدهی آن را کاهش دهد و همچنین در محیط‌هایی که با خاک نرم بوده (مانند زمین بیابانی) ممکن است نیاز باشد پایه سازه خورشیدی را مسطح کرده یا حتی بتون کرد.

عدم امکان پرتابل بودن

وجود لوازم متعدد در پکیج خورشیدی مانند پنل، باطری، اینورتر، کنترل شارژر و سانورتر (ترکیب اینورتر با کنترل شارژر) باعث می‌شود تا این محصول به راحتی قابل حمل و نقل نباشد. خصوصاً در سیستم خورشیدی آف گرید با این مطلب بسیار مواجه می‌شویم.

عدم امکان استفاده در اقلیم‌های کم‌آفتاب

پنل خورشیدی قادر است تا انرژی موجود در فوتون‌های آفتاب را که به عنوان یکی از انرژی های تجدیدپذیر تلقی می‌شود، به به الکترون آزاد و در نهایت الکتریسته تبدیل کند. در نتیجه خوراک پنل خورشیدی تابش آفتاب است و کاهش وجود نور آفتاب باعث کاهش بازدهی این پنل‌ها می‌شود. در نتیجه پیشنهاد می‌شود در مناطق شمالی کشور از پنل خورشیدی مونوکریستال استفاده شود.

کاربردهای پنل خورشیدی

استفاده از باغ‌ و زمین کشاورزی برای تأمین برق پمپ آب با هدف آبیاری

استفاده از انرژی های تجدید پذیر برای آبیاری باغ یا ویلا | سایت بورس صنعت برق چکاد

آبیاری باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی نیاز به پمپ آبی داشته که با برق کار می‌کند. در نتیجه برای تأمین برق مورد نیاز پمپ، معمولاً از موتوربرق استفاده می‌شود. اما آشنایی روزافزون افراد با پنل خورشیدی و مزایای بلندمدت آن در تولید بی‌وقفه برق، علاقه به استفاده از برق خورشیدی نیز افزایش یافته است. در نتیجه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر برای تولید برق می‌تواند راهکار فوق‌العاده‌ای در استان‌های پر آفتاب مانند فارس، اصفهان، یزد، اهواز یا کرمان باشد.

استفاده در ویلاهای دور از شبکه برق محلی

استفاده از برق خورشیدی برای تولیر برق ویلای به دور از شبکه برق محلی | سایت بورس صنعت برق چکاد

ویلاها و منازل اقامتگاهی به دور از شبکه برق شهری بوده و با مشکلات بزرگ تأمین برق همراه است. از سوی دیگر کابل‌کشی تا دکل‌های برق می‌تواند بسیار پر هزینه باشد یا حفظ امنیت کابل‌ها دردسر داشته باشد. در نتیجه ساخت نیروگاه برق خورشیدی در ویلا یا اقامتگاه، می‌تواند بسیاری از نیازهای ضروری برق ساختمان را برآورده کند.

استفاده در برج‌ها و منازل به عنوان برق اضطراری

پنل خورشیدی تولید کننده برق اضطراری برج و ساختمان | سایت بورس صنعت برق چکاد

در برج‌ها و مجتمع‌های مسکونی همواره مسئله مدیریت بحران مطرح است. یکی از روش‌های تأمین برق در شرایط قطعی برق یا مواقع اضطراری، می‌تواند سیستم برق خورشیدی باشد که باز هم به عنوان جایگزین موتوربرق قرار می‌گیرد. در این شرایط بجای استفاده از سوخت‌های فسیلی مورد نیاز موتور برق (گازوئیل یا بنزین)، از انرژی های تجدیدپذیر استفاده خواهد شد.